ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ ΑΞΙΖΕΙ
Ισοκράτους αποφθέγματα (Επιλογή)
- Λεπτομέρειες
- Savvas Sinodinos - 15 Δεκέμβριος 2008
Το ήθος των αρχόντων είναι όμοιο με το ήθος των αρχόμενων.
Το της πόλεως όλης ήθος, ομοιούται τοις άρχουσιν.
********
Να μην κοροϊδέψεις κανένα για τη συμφορά του, γιατί η τύχη των ανθρώπων είναι κοινή και το μέλλον άγνωστο.
Μηδενί συμφοράν ονειδίσης, κοινή γάρ ή τύχη καί τό μέλλον αόρατον.
********
Μην κάνετε στους άλλους ότι σας εξοργίζει, όταν το παθαίνετε από τους άλλους.
Απάσχοντες υφ' εταίρων οργίζεσθε, ταύτα τους άλλους μη ποιείται.
********
Να σκέφτεσαι αργά αλλά να εκτελείς γρήγορα τις αποφάσεις που θα πάρεις.
Βουλεύου μεν βραδέως, εκτελεί δε ταχέως τα δόξαντα. (Προς Δημόνικον)
********
Όπως ακριβώς βλέπουμε τη μέλισσα να κάθεται σε όλα τα φυτά και να παίρνει απ' το καθένα ό,τι καλύτερο υπάρχει, έτσι πρέπει και αυτοί που επιθυμούν να μορφωθούν, να μην αφήνουν τίποτε χωρίς να το γνωρίσουν, από παντού όμως να επιλέγουν τα ωφέλιμα.
Ώσπερ γαρ την μέλιτταν ορώμεν εφ' άπαντα μεν τα βλαστήματα καθιζάνουσαν, αφ' εκάστου δε τα βέλτιστα λαμβάνουσαν, ούτω δει και τους παιδείας ορεγομένους μηδενός μεν απείρως έχειν, πανταχόθεν δε τα χρήσιμα συλλέγειν.
*********
Κανένα απόκτημα δεν είναι τόσο σεβαστό και σταθερό, όσο η αρετή.
Αρετής ουδέν κτήμα σεμνότερον ουδέ βεβαιότερον εστί.(Προς Δημόνικον)
**********
Η αρετή είναι το μόνο απόκτημα που μένει μαζί μας μέχρι τα γεράματα, είναι καλύτερη από τον πλούτο και χρησιμότερη από την ευγενή καταγωγή. - (Προς Δημόνικον)
Η δε αρετής κτήσις μόνη μεν συγγηράσκει, πλούτου δε κρείττων, χρησιμωτέρα δε ευγενείας εστί.
**************
Είναι ντροπή οι μεν ζωγράφοι να ζωγραφίζουν τα ωραία από τα ζώα, τα δε παιδιά να μην μιμούνται τους σπουδαίους τών γονέων.
Αισχρόν τούς μέν γραφείς απεικάζειν τά καλά τών ζώων, τούς δέ παίδας μή μιμείσθαι τούς σπουδαίους τών γονέων.
****************
Σαν άνθρωπος που είσαι να θυμάσαι ότι έχεις κοινή τη μοίρα με τους άλλους ανθρώπους (δηλ. το θάνατο).
Ανθρωπος ών μέμνησο τής κοινής τύχης.
********************
Το δίκαιο είναι ακόμα πιο ισχυρό από τον Νόμο.
Το καλώς έχον που κρείττον εστί και νόμου.
***********************
Τις συναναστροφές των ελεεινών και ανήθικων ανθρώπων λίγος χρόνος τις διαλύει, τις φιλίες όμως των ενάρετων δεν μπορεί να εξαλείψει ούτε ολόκληρη ζωή.
Τάς μέν τών φαύλων συνηθείας ολίγος χρόνος διέλυσε, τάς δέ τών σπουδαίων φιλίας ούδ'άν ό πάς αιών εξαλείψειεν.
*****
Προσπαθώ το σώμα να αγαπά τον κόπο και η ψυχή να αγαπά τη σοφία.
Πειρώ το μεν σώμα είναι φιλόπονον, την δε ψυχήν φιλόσοφον.
***********************
Περί Ελλήνων
Είναι δε τόσο μεγάλη η απόσταση που χωρίζει την πολιτεία μας από τους άλλους ανθρώπους ως προς την πνευματική ανάπτυξη και την τέχνη του λόγου, ώστε οι μαθητές της έχουν γίνει διδάσκαλοι των άλλων και κατόρθωσε (η πολιτεία μας) ώστε το όνομα των Ελλήνων να είναι σύμβολο όχι πλέον της καταγωγής, αλλά της πνευματικής ανύψωσης, και να ονομάζονται Έλληνες εκείνοι που παίρνουν τη δική μας μόρφωση και όχι αυτοί που έχουν την ίδια καταγωγή. (Ισοκράτους Λόγοι, Πανηγυρικός, Μτφρ. Α. Μ. Γεωργαντοπούλου.)
Τοσούτον δ' απολέλοιπεν η πόλις ημών περί το φρονείν και λέγειν τους άλλους ανθρώπους, ώσθ' οι ταύτης μαθηταί των άλλων διδάσκαλοι γεγόνασιν, και το των Ελλήνων όνομα πεποίηκεν μηκέτι του γένους, αλλά της διανοίας δοκείν είναι, και μάλλον Ελληνας καλείσθαι τους της παιδεύσεως της ημετέρας ή τους της κοινής φύσεως μετέχοντας.
*****
Περί Δημοκρατίας
Εγκατέστησαν (δηλαδή) το είδος εκείνο της δημοκρατίας, όχι αυτό που δεν έχει καθορισμένη πολιτική, και που θεωρεί ότι η ακολασία είναι ελευθερία, και το δικαίωμα να κάνη ό,τι θέλει ο καθένας, ευτυχία, παρά το πολίτευμα εκείνο που αυτά τα πράγματα τα κατακρίνει, και όπου κυβερνούν οι άριστοι· τον τύπο αυτόν του πολιτεύματος που είναι χρησιμότατος, οι πολλοί τον συγκαταλέγουν εις τα πολιτεύματα που έχουν βάση την περιουσία, όχι από αμάθεια, πως δεν το ξέρουν, παρά διότι ποτέ ως τώρα αυτοί δεν ενδιαφέρθηκαν για παρόμοια ζητήματα.- (Μτφρ. Ε. Πανέτσος. 1959. Ισοκράτης. Λόγοι. IV, Αρχίδαμος, Παναθηναϊκός, Τραπεζικός [131].)
Κατεστήσαντο γαρ δημοκρατίαν, ου την εική πολιτευομένην και νομίζουσαν την μεν ακολασίαν ελευθερίαν είναι, την δ' εξουσίαν ό'τι βούλεταί τις ποιείν ευδαιμονίαν, αλλά την τοις τοιούτοις μεν επιτιμώσαν, αριστοκρατία δε χρωμένην: ην οι μέν πολλοί χρησιμωτάτην ούσαν ώσπερ την από των τιμημάτων εν ταις πολιτείαις αριθμούσιν, ου δι' αμαθίαν αγνοούντες, αλλά δια το μηδέν πόποτ' αυτοίς μελήσαι των δεόντων.
*****
Περί Δημοκρατίας II
Οι διοικούντες δηλαδή (Σόλων και Κλεισθένης) κατ' εκείνον τον χρόνον την πόλιν, δεν ίδρυσαν πολίτευμα ονομαζόμενον μεν δι' ονόματος κοινοτάτου και ωραιοτάτου, μη φαινόμενον δε εις την εφαρμογήν τοιούτον εις τους ζώντας κατ' αυτό, ουδέ ίδρυσαν τοιούτον πολίτευμα το οποίον κατά τέτοιον τρόπον εξεπαίδευε τους πολίτας, ώστε να θεωρούν την μεν ακολασίαν δημοκρατίαν, την δε παρανομίαν ελευθερίαν, την αυθάδειαν ισονομίαν, ευτυχίαν δε την άδειαν του να πράττη καθένας ταύτα, αλλ' ίδρυσαν πολίτευμα το οποίον με το να μισή και να τιμωρή τους τοιούτους έκαμνεν όλους τους πολίτας καλυτέρους και σωφρονεστέρους.- (Μτφρ. Σ. Τζουμελέας. 1949. Ισοκράτους Αρεοπαγιτικός, Περί Ειρήνης [20].)
Οι γαρ κατ' εκείνον τον χρόνον την πόλιν διοικούντες κατεστήσαντο πολιτείαν ουκ ονόματι μεν τω κοινοτάτω και πραοτάτω προσαγορευομένην, επί δε των πράξεων ου τοιαυτην τοις εντυγχάνουσι φαινομένην, ουδ' η τούτον τον τρόπον επαίδευε τους πολίτας ώσθ' ηγείσθαι την μεν ακολασίαν δημοκρατίαν, την δε παρανομίαν ελευθερίαν, την δε παρρησίαν ισονομίαν, την δ' εξουσίαν του ταύτα ποιείν ευδαιμονίαν, αλλά μισούσα και κολάζουσα τους τοιούτους βελτίους και σωφρονεστέρους άπαντας τους πολίτας εποίησεν.
*****
Η σοφία είναι το μόνο αθάνατο απόκτημα.
